Harry Haft

---

Życiorys

Harry Haft przyszedł na świat 28 lipca 1925 roku w Bełchatowie, w rodzinie judaistycznej, będąc ósmym dzieckiem w biednym domu. W 1941 roku, w wieku szesnastu lat, został przetransportowany do obozu Auschwitz-Birkenau, gdzie po niemal dwóch latach trafił do Arbeitslager „NeuDachs” nr 147, będącego filią Auschwitz, zlokalizowanego w Jaworznie. To tam Haft brał udział w brutalnych w fightach na gołe pięści, organizowanych przez SS-manów dla rozrywki, a uznawanych przez więźniów za formę rozrywki.

Te walki, często komentowane przez tłumy, w tym również pracowników obozu oraz zaproszonych gości, odbywały się pod opieką sędziów i kończyły się, gdy jeden z bokserów nie był w stanie kontynuować. Porażka w ringu przynosiła ze sobą mroczne skutki – zazwyczaj kończyła się egzekucją. W promieniu kilku miesięcy, w każdą niedzielę, Harry stawał do walki z trzema lub czterema przeciwnikami, zgodnie z relacjami jego syna Alana Scotta, Haft w swoim życiu zawodowym stoczył 76 walk, z których wszystkie skończyły się jego zwycięstwem (według niektórych źródeł ta liczba wynosi 75).

W uznaniu jego niesamowitych umiejętności ringowych, obozowi strażnicy nadali mu przydomek „żydowska bestia”. W trakcie pobytu w obozie zyskał również sprzymierzeńca w osobie strażnika, Schneidera, dla którego wykonywał różnorodne usługi, w zamian za żywność, alkohol, a także dostęp do opieki medycznej.

W kwietniu 1945 roku Haft opuścił oboz, biorąc udział w ewakuacji, która była przeprowadzona w formie tzw. marszu śmierci. Gdy dotarł do Niemiec, wraz z kilkoma kolegami zdołał uciec z grupy więźniów, przebranżając się za oficera Wehrmachtu, którego zabili, zdobywając tym samym mundur i broń. Uciekinierzy, żyjący w strachu i głodzie, znaleźli schronienie w lesie. Haft po latach wspominał, że musieli zabić cywilów, u których się schronili, z obawy przed dekonspiracją.

Po zakończeniu II wojny światowej przez kilka miesięcy przebywał w Austrii, w obozie dla tzw. dipisów, czyli Displaced Persons, a następnie trafił do różnych obozów przejściowych w Niemczech. W styczniu 1946 roku odniósł wielki sukces, zdobywając tytuł w Żydowskich Mistrzostwach Bokserskich, które odbyły się w Monachium, organizowanych przez armię amerykańską. W nagrodę otrzymał statuetkę Apollona wręczoną mu przez generała Luciusa Claya.

W 1946 roku Harry emigrował do Stanów Zjednoczonych, osiedlając się w Nowym Jorku, gdzie kontynuował karierę bokserską na poziomie zawodowym. Swoją pierwszą walkę na amerykańskiej ziemi stoczył 6 sierpnia 1948 roku, pokonując Jimmiego Letta przez KO. Do końca tego samego roku stoczył jeszcze dziewięć walk, wszystkie kończyły się jego sukcesem. Jego pierwsza porażka miała miejsce w styczniu 1949 roku, przy 11. walce z doświadczonym Irlandczykiem Patem O’Connor. Kolejna przegrana zdarzyła się 28 marca 1949 roku w Miami, gdzie został pokonany przez znanego polskiego boksera, Henryka Chmielewskiego.

18 lipca 1949 roku w Providence, wówczas będąc na etapie 19 zawodowych walk, stoczył swoje najtrudniejsze starcie z niepokonanym Rockym Marciano, które zakończyło się dla Hafta nokautem w trzeciej rundzie. Po tej walce postanowił zakończyć swoją bokserską karierę, a jego ostateczny bilans wynosił 12-8-0, przy 7 zwycięstwach przez KO.

W 1950 roku ożenił się z Miriam Wolsoniker, z którą miał troje dzieci: synów Alana Scotta i Martina oraz córkę Helen. Po zakończeniu kariery bokserskiej pracował jako kapelusznik, kierowca zawodowy oraz prowadził osiem sklepów z owocami w okolicy Washington Heights. Po przejściu na emeryturę osiedlił się na Florydzie, w Pembroke Pines. W kwietniu 2007 roku został uhonorowany i wprowadzony do National Jewish Sports Hall of Fame and Museum, instytucji, która oddaje hołd wybitnym żydowskim sportowcom. Harry Haft zmarł z powodu nowotworu 3 listopada 2007 roku w Pembroke Pines.

Odniesienia w kulturze

Losy Harry’ego Hafta znalazły swoje odzwierciedlenie w różnorodnych dziełach kultury. W 2003 roku najstarszy syn Hafta, Alan Scott, opublikował książkę zatytułowaną Harry Haft: Auschwitz Survivor, Challenger of Rocky Marciano. Publikacja ta, ukazująca dramatyczne życie jego ojca, została wydana przez Uniwersytet w Syracuse zaledwie trzy lata później. W Polsce książka ta nosi tytuł Harry Haft. Historia boksera z Bełchatowa. Od piekła Auschwitz do walki z Rockym Marciano i została wydana przez Znak w 2019 roku, mając numer ISBN 978-83-8135-015-0.

Dodatkowo, w 2010 roku polski raper Clint oddał hołd Haftowi, tworząc utwór noszący jego imię – „Harry Haft”. Ten hołd artystyczny podkreśla niezwykłość postaci Hafta oraz jego wpływ na kulturę.

Również w przemyśle filmowym Haft zyskał swoje miejsce. Reżyser Barry Levinson stworzył film biograficzny pod tytułem The Survivor, w którym główną rolę zagrał Ben Foster. Premiera tego filmu miała miejsce we wrześniu 2021 roku podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Toronto, a następnie, 27 kwietnia 2022 roku, film zadebiutował w serwisie strumieniowym HBO Max.

---

Oceń: Harry Haft

---