Karol Ende, urodzony 27 lutego 1881 roku w Bełchatowie, to postać nie tylko znana, ale również szanowana w świecie sztuki. Zmarł 12 czerwca 1962 roku w Łodzi, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w polskim malarstwie.
Był artystą-malarzem, który specjalizował się w pejzażach, ukazując piękno natury oraz urok polskich krajobrazów w swoich dziełach.
Życiorys
Karol Ende był artystą, którego kariera zaczęła się na początku XX wieku. W latach około 1903–1907 kształcił się pod okiem Stanisława Witkiewicza. Po zakończeniu tego etapu, w 1907 roku zadebiutował w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, co otworzyło przed nim nowe perspektywy. W 1908 zaprezentował swoje prace w Zachęcie w Warszawie, co potwierdziło jego rosnący talent i uznanie w środowisku artystycznym.
Następnie podjął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie uczył się w klasie znanego artysty Leona Wyczółkowskiego. Jego ambitny duch skłonił go do podróżowania po Europie przed wybuchem I wojny światowej. Karol odwiedził takie miasta jak Wiedeń, Monachium, Drezno, Charków i Odessa, co z pewnością wpłynęło na rozwój jego artystycznej wizji.
W latach 1914 oraz 30-tych XX wieku prowadził pracownie artystyczne w Łodzi, najpierw przy ul. Ewangelickiej 5, a później przy ul. Piotrkowskiej 145. Jego działalność była aktywna w regionalnych wystawach; w 1925 roku uczestniczył w wystawie grupy Pro Arte w Łodzi, a dziesięć lat później zaprezentował swoje prace w Instytucie Propagandy Sztuki. Rok 1933 przyniósł mu jubileuszową wystawę indywidualną również w Łodzi.
W 1937 roku zainaugurował działalność swojej galerii „Salon Sztuk Pięknych Karola Endego”, mieszczącej się przy ul. Nawrot 8. Galeria ta stała się miejscem, gdzie sprzedawano i wystawiano nie tylko jego dzieła, ale także prace innych twórców, co znacząco wpłynęło na lokalną scenę artystyczną. Karol Ende był również związany z redakcją „Kuriera Łódzkiego” oraz był aktywnym członkiem łódzkiej grupy artystycznej „Ryngraf”, Łódzkiego Okręgu ZPAP oraz Towarzystwa Artystycznego w Warszawie.
Po zakończeniu kariery artystycznej, mieszkał w Łodzi przy ul. Piotrkowskiej 145, m. 28. Po jego śmierci, znalazł miejsce wiecznego spoczynku na Starym Cmentarzu w Łodzi, w części przeznaczonej dla katolików (kw. 14–c). Jego dorobek artystyczny oraz wpływ na rozwój lokalnej kultury pozostaje niezatarte w pamięci mieszkańców Łodzi.
Malarstwo
Twórczość Karola Endego w malarstwie zdominowały motywy roślinne oraz pejzaże. Wśród jego ulubionych tematów znalazły się kwiaty, takie jak jabłonie oraz mimozy, które można podziwiać w parku im. ks. J. Poniatowskiego w Łodzi. Artysta z pasją uwieczniał również różne sceny krajobrazowe, każdego roku oddając hołd czterem porom roku poprzez cykle obrazów zatytułowane: „Wiosna”, „Lato”, „Jesień” i „Zima”.
Ende często portretował również lokalne dwory i plebanie z okolic Łodzi, a także malował górskie pejzaże. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych motywów, które zafascynowały go i które miał okazję zaczerpnąć od swojego mentora – Leona Wyczółkowskiego – był obraz przedstawiający Morskie Oko, ukazujące majestat górskiego krajobrazu.
Przypisy
- a b c d e Karol Ende (1881 Bełchatów – 1962 Łódź) [online], artinfo.pl.
- a b c d e f g h WojciechW. Źródlak WojciechW., Skorowidz osobowy ikonografii łódzkiej do „Łodzi w Ilustracji” [online], 07.03.2019 r.
- Z wystawy obrazów Karola Endego, „Ilustrowana Republika” (353), 20.12.1933 r.
- a b c Zmarł Karol Ende, „Dziennik Łódzki” (142), 15.06.1962 r.
- a b c d Przegląd artystyczny, Państwowy Instytut Sztuki, 1962 [dostęp 12.11.2022 r.] (pol.). Brak numerów stron w książce
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Edyta Lewandowska (dziennikarka) | Andrzej Selerowicz | Edward Kaczkowski | Hersz Szylis | Józef SasikOceń: Karol Ende